Het Frans M. Olbrechtsgenootschap stimuleert wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot het brede veld van de volkscultuur, ter nagedachtenis van de bekende Vlaamse volkskundige en etnograaf Prof. Dr. Frans Maria Olbrechts (Mechelen 16 februari 1899-Aken 24 maart 1958).
Het Frans M. Olbrechtsgenootschap kent regelmatig prijzen toe aan waardevolle studies waarvan het onderwerp vooraf door de kandidaat aan het Frans M. Olbrechtsgenootschap werd voorgelegd. Na de aanvaarding van de ‘opdracht’ heeft de kandidaat maximaal zeven jaar de tijd om haar/zijn studie in te dienen. Bij een positief oordeel kent het genootschap een prijs toe van € 2.000. Tijdens de oneven jaren kan een masterscriptie worden bekroond met een bedrag van € 1.000. Aanvragen worden telkens ingediend vóór 1 december.
Kandidaturen worden verwacht bij het Frans M. Olbrechtsgenootschap, ter attentie van de heer H. Janssens, Abdijstraat 1, B-3271 Averbode of via mail aan info@olbrechtsgenootschap.be.
Frans Olbrechts begint zijn loopbaan als volkskundige met een studie over Vlaamse bezweringsformules. Na een opleiding als etnoloog in Amerika, verricht hij eerst veldwerk in de Verenigde Staten bij Indianen en vervolgens in West-Afrika. Olbrechts is één van de eersten die de materiële cultuur uit Afrika niet louter in zijn etnografische context benadert. Hij beschrijft en stelt ze tentoon als kunst. Kenmerkend voor het volkskundig onderzoek van Frans Olbrechts is de contextuele, psychologische en vergelijkende benadering van culturele verschijnselen. Geïnteresseerd in het algemeen-menselijke maakt hij inzake vraagstelling en doel geen wezenlijk onderscheid tussen volkskunde en (niet-Europese) etnologie. In die zin bezitten zijn opvattingen nog steeds een grote actualiteitswaarde.
Frans M. Olbrechts, als directeur van het Museum van Belgisch-Congo
Foto: Collectie MAS (archief Etnografische collecties, dossier Olbrechts).
Het omvangrijke archief van Olbrechts wordt bewaard in het Letterenhuis te Antwerpen.
Het archief van het veldonderzoek in Amerika wordt beheerd door de National Anthropological Archives (Washington) en door de American Philosophical Society (Philadelphia).
In het MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen worden dossiers bewaard van Frans Olbrechts, alsook van zijn weduwe Margriet Maurissens, oprichtster van het Olbrechtsgenootschap.
Ook het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bewaart archiefmateriaal van haar oud-directeur.
Elk van deze instellingen heeft een zoekrobot waarmee verdere informatie kan worden gevonden.